ขายเว็บนี้ ติดต่อ LINE : 0895172266
วันอังคาร, 19 มีนาคม 2567

วิธีจ่ายฟิดยะห์ เมื่อไม่สามารถถือศีลอดได้

19 พ.ค. 2020
3163

ฟิดยะห์ คือการชดใช้จากการละเมิดข้อห้าม แต่สำหรับในบทความนี้เราจะมาพูดถึงเฉพาะ การจ่ายฟิดยะห์ สำหรับผู้ที่ไม่สามารถถือศีลอดในเดือนรอมฎอนได้

การจ่ายฟิดยะห์ สำหรับผู้ที่ไม่สามารถถือศีลอดได้
คือการผู้ที่เดือนรอมฎอนมาถึงเขา เเต่เขาไม่สามารถที่จะทำการถือศีลอดได้ เช่นคนชรา ผู้ป่วยเรื้อรังที่ไม่มีโอกาสหายขาด หรือสตรีมีครรภ์เเละให้นมบุตรนั้น เขาไม่จำเป็นต้องถือศิลอดเนื่องจากไม่มีความสามารถ ดังนั้นเขาไม่ต้องถือศิลอด เเละจะต้องจ่ายอาหารให้เเก่คนยากจนหนึ่งคนสำหรับทุก ๆ วัน

อัลลอฮฺﷻทรงตรัสว่า :

(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ * أَيَّاماً مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ وَأَنْ تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ) البقرة/183-184.

ความว่า : บรรดาผู้ศรัทธาทั้งหลาย! การถือศิลอดนั้นได้ถูกกำหนดแก่พวกเจ้าแล้ว เช่นเดียวกับที่ได้ถูกกำหนดแก่บรรดาผู้ก่อนหน้าพวกเจ้ามาแล้วเพื่อว่าพวกเจ้าจะได้ยำเกรง * (คือถูกกำหนดให้ถือ)ในบรรดาวันที่ถูกนับไว้ แล้วผู้ใดในหมู่พวกเจ้าป่วยหรืออยู่ในการเดินทาง ก็ให้ถือใช้ในวันอื่น และหน้าที่ของบรรดาผู้ที่ถือศีลอดด้วยความลำบากยิ่ง (โดยที่เขาได้งดเว้นการถือศีลอด) นั้น คือการชดเชย (ฟิดยะห์) อันได้แก่การให้อาหาร (มื้อหนึ่ง) แก่คนยากจนคนหนึ่ง (ต่อการงดเว้นจาการถือหนึ่งวัน) แต่ผู้กระทำความดีโดยสมัครใจ มันก็เป็นความดีแก่เขา และการที่พวกเจ้าจะถือศิลอดนั้น ย่อมเป็นสิ่งที่ดียิ่งกว่าพวกเจ้า หากพวกเจ้ารู้”

(อัล-บะเกาะเราะฮฺ : 183-184)

ท่านอิบนุอับบาส รอฎิยัลลอฮุอันฮุมา ได้อรรถาธิบายอายะฮฺนี้ว่า :

لَيْسَتْ بِمَنْسُوخَةٍ هُوَ الشَّيْخُ الْكَبِيرُ وَالْمَرْأَةُ الْكَبِيرَةُ لا يَسْتَطِيعَانِ أَنْ يَصُومَا فَيُطْعِمَانِ مَكَانَ كُلِّ يَوْمٍ مِسْكِينًا . (رواه البخاري)

“มัน (อายะฮฺ) ไม่ได้ถูกยกเลิก นั่นคือ (หมายถึง) ชายชราเเละหญิงชราที่ไม่สามารถที่จะถือศิลอด ดังนั้นให้ทั้งสองให้อาหารคนยากจนหนึ่งคนเเทนที่ทุก ๆ วัน”

(บันทึกโดยอิหม่ามอัล-บุคอรีย์)

ประเภทของคนป่วย
ชัยคฺ อิบนุอุษัยมีน -รอหิมาฮุลลอฮฺ- กล่าวว่า : จำเป็นที่เราจะต้องรู้ว่าคนป่วยนั้นเเบ่งเป็นสองประเภทด้วยกัน :

1. คนป่วยที่มีโอกาสหายขาด
เช่นผู้ที่มีโรคฉุกเฉินที่หวังว่าจะหายขาดจากมัน ซึ่งหุก่มของชนิดนี้ดังที่อัลลอฮฺﷻทรงตรัสว่า :

(فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ)

ความว่า : แล้วผู้ใดในพวกเจ้าป่วยหรืออยู่ในการเดินทางก็ให้ถือใช้ในวันอื่น

ไม่มีสิ่งใดสำหรับเขานอกจากเขาต้องรอคอยให้หายป่วยหลังจากนั้นก็ทำการถือศิลอด

ดังนั้นถ้าหากถูกกำหนดมาให้อาการป่วยยังคงต่อเนื่องในสภาพเช่นนี้ เเล้วเขาเสียชีวิตลงก่อนที่จะหายป่วย ก็ไม่มีสิ่งใดจำเป็นต่อเขา เนื่องจากอัลลอฮฺﷻได้กำหนดให้เขาต้องถือศิลอดชดใช้ในวันอื่น เเต่เขาเสียชีวิตก่อนจะถึงวันนั้น ฉะนั้นเขาก็เหมือนกับผู้ที่เสียชีวิตลงในเดือนชะอฺบานก่อนจะเข้ารอมฎอนที่ไม่ต้องถือศิลอดชดใช้เเทนเขา

2. คนป่วยที่เป็นโรคเรื้อรังติดตัวมนุษย์
เช่นโรคมะเร็ง (ขอความคุ้มครองต่ออัลลอฮฺ) โรคไต โรคเบาหวาน เเละที่คล้ายๆกันนี้จากบรรดาโรคเรื้อรังที่ไม่มีหวังว่าผู้ป่วยจะหลุดจากมัน ซึ่งผู้ป่วยชนิดนี้ไม่ต้องถือศิลอดในรอมฎอน เเละเขาจะต้องให้อาหารเเก่คนยากจนหนึ่งคนสำหรับทุกๆวันเช่นเดียวกับชายชราเเละหญิงชราที่ไม่สามารถที่จะถือศิลอดได้ โดยทั้งสองไม่ต้องถือศิลอด เเละให้อาหารคนยากจนหนึ่งคนสำหรับทุกๆวัน ซึ่งหลักฐานของเรื่องดังกล่าวจากอัล-กุรอาน คือดำรัสที่ว่า :

(وَعَلَى ٱلَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ)

ความว่า : และหน้าที่ของบรรดาผู้ที่ถือศีลอดด้วยความลำบากยิ่ง(โดยที่เขาได้งดเว้นการถือ) นั้น คือการชดเชยอันได้แก่การให้อาหาร(มื้อหนึ่ง)แก่คนยากจนคนหนึ่ง(ต่อการงดเว้นจาการถือหนึ่งวัน)

(ฟ่าตาวา อัศศิยาม : 111)

สตรีมีครรภ์เเละให้นมบุตร
อนุญาตให้สตรีมีครรภ์หรือสตรีที่ให้นมบุตร ไม่ต้องถือศิลอดในเดือนรอมฎอนได้

ฉะนั้นถ้าหากนางไม่ถือศีลอดเนื่องจากเกรงว่าอันตรายจะเกิดกับตัวของนาง หรือเกรงว่าจะมีอันตรายต่อนางพร้อมกับลูกของนางด้วย ในกรณีนี้ให้ทำการถือศิลอดชดใช้เพียงอย่างเดียวโดยไม่ต้องจ่ายฟิดยะฮฺ

เเต่สำหรับสตรีที่ไม่ถือศิลอดเพราะเกรงว่าอันตรายจะเกิดต่อลูกของนางเพียงอย่างเดียว จำเป็นที่นางจะต้องถือศิลอดชดใช้พร้อมควบคู่การจ่ายฟิดยะฮฺด้วย

วิธีการจ่ายฟิดยะฮฺ
โดยเขาสามารถเลือกได้ระหว่าง :

ให้อาหารจำพวกข้าวสารหรืออาหารหลักของคนในประเทศ เเก่คนยากจนคนละครึ่งศออฺ (ประมาณ 1.5 กิโลกรัม) ต่อหนึ่งวัน
หรือจะปรุงอาหารสำเร็จรูป แล้วเชิญคนยากจนเท่าจำนวนวันมารับประทานอาหารวันละ 1 มื้อ
ท่านอิหม่ามอัล-บุคอรีย์กล่าวว่า :

” ส่วนผู้สูงอายุนั้น ถ้าหากไม่สามารถที่จะถือศิลอดได้ ซึ่งท่านอนัส (รอฎิยัลลอฮุอันฮุ) ได้เลี้ยงอาหารคนยากจนหนึ่งคนสำหรับทุก ๆ วันหลังจากที่ท่านมีอายุมากเเล้ว เป็นเวลา 1 ปี หรือ 2 ปี โดยเลี้ยงขนมปังเเละเนื้อ เเล้วท่านก็ไม่ถือศิลอด “

จ่ายฟิดยะห์ ตอนไหน ?
ชัยคฺ อิบนุบาซ -รอหิมาฮุลลอฮฺ- กล่าวว่า :

“…เเละค่าปรับนี้ (ฟิดยะฮฺ) อนุญาตให้จ่ายให้คน ๆ เดียวหรือมากกว่านั้นก็ได้ จ่ายตอนต้นเดือน กลางเดือน หรือปลายเดือนก็ได้”

(มัจมั๊วะฟ่าตาวา : 15/203)

เเละอนุญาตให้จ่ายได้เเม้กระทั่งหลังรอมฎอน กล่าวคือหลังวันอีดิ้ลฟิตรฺ

วัลลอฮุอะลัม

อ้างอิง
ขอบคุณที่มาบทความ จากเพจ อิสลามตามแบบฉบับ