มหาลัยโลกอัล-อัซฮัร มหาลัยที่กำเนิดนักวิชาการอิสลามมากที่สุด

มหาลัยโลกอัล-อัซฮัร Al-Azhar University

มหาลัยที่เก่าแก่ที่สุดในโลก เป็นมหาลัยที่กำเนิดนักวิชาการอิสลาม(อุลามาอฺ)มากที่สุด ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันยังไม่ขาดสายหรือสานัด อัล-อัซฮัรเดินทางเป็นสายกลาง นั้นคืออะหลุลซุนนะห์วัลญามาอะห์.

อัล-อัซฮัรถูกสร้างโดยราชวงศ์ฟาตีมียะห์ 24 ยามาดิลอัววัล ฮ.ศ.359 ค.ศ.970 โดยแม่ทัพที่ชื่อว่ายาวฮัร อัซซีกอลี และเสร็จสิ้นการสร้างพร้อมละหมาดญุมอัตครั้งแรก 17 รอมฎอน ฮ.ศ.361 ค.ศ.972 ที่ตั้งอัลอัซฮัรทางตะวันตกเฉียงใต้ของกรุงไคโร

ต่อมาถึงสมัยซอลาฮุดดีน อัล-อัยยูบีย์ ฮ.ศ.567-589 ซึ่งเป็นผู้นำของอียิปต์ท่านหนึ่งได้เข้ายึดครองอัซฮัร และได้ดำเนินการทางด้านศาสนาในแนวทางของซุนนีย์ ซึ่งในขณะนั้นราชวงศ์ฟาตีมีย์ได้หมดอำนาจลง ดังนั้นอัซฮัรจึงตกเป็นเป้าหมายสำคัญที่ต้องถูกลดบทบาทลง เนื่องจากอัซฮัรเป็นพื้นฐานของการเผยแพร่ของราชวงศ์ฟาตีมีย์ ต่อมาท่านซอลาฮุดดีนได้สั่งการยกเลิกการละหมาดยุมอัต ในมัสยิดอัซฮัร ทำให้มัสยิดแห่งนี้ว่างเว้นจากการละหมาดยุมอัตเป็นเวลาประมาณ 100 ปี และกลับมาทำกาละหมาดอย่างปกติในสมัยของอัล-ซอเฮรไบบะริส ซึ่งอยู่ในสมัยมัมลูกีย์(ค.ศ.1253-1372) ในสมัยมัมลูกีย์ฐานะที่สูงส่งของอัซฮัรได้ถูกฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งหนึ่งโดย ได้รับการดูแลเอาใจใส่จากพวกมัมลูกีย์ โดยมีอัลซอเฮร และซุลต่านคนอื่นๆให้การส่งเสริมและได้มีการละหมาดยุมอัต

หลังจากที่หยุดไปในสมัยของอัยยูบีย์ มีการซ่อมแซมมัสยิดบริจาคเงินเพื่อใช้ในกิจการนั้นมีความรุ่งเรืองในวิชา ฟิกฮ์ ตัฟซีร ฮะดีษ กีรออ้าต ปรัชญาคณิตศาสตร์ และชีวะวิทยา (แขนงวิชาการสมัยใหม่ที่เกิดขึ้นในอัซฮัรซึ่งได้เริ่มการศึกษาเมื่อประมาณ ศตวรรษที่ 10 ซึ่งเชื่อแน่ว่าเป็นการศึกษาที่มีมาก่อนชาวยุโรป) ได้มี การแต่งตั้งอิหม่ามขึ้นมาในการละหมาดและอ่านคุตบะฮ์แก่ปวงชนเช่นเดียวกับการ แต่งตั้งผู้ดูแลกิจการต่างๆ และผู้ปกครองสมัยนั้นได้ให้การดูแลเอาใจใส่ต่อการบริหารการเงินและการก่อ สร้าง จำนวนนักศึกษาในเวลานั้นมีประมาณ 750 คน จากถิ่นต่างๆของอียิปต์ เปอร์เซีย ซูดาน และอัฟริกาตอนเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทุกๆ เชื้อชาติที่มาเล่าเรียนจะมีที่พักให้อยู่อาศัย ในสมัยมัมลูกีย์นี้ อัซฮัรจึงเป็นสถานที่สำหรับประกอบอิบาดะฮ์ เป็นมหาวิทยาลัยชั้นสูงของการศึกษาศาสนาอิสลาม และภาษาอาหรับเป็นศูนย์กลางของรัฐอย่างเป็นทางการ เป็นที่พักพิงอันมั่นคงแก่ประชาชนผู้ถูกกดขี่

เหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นตั้งแต่เริ่มก่อตั้งอัล-อัซฮัร มีหลายเรื่องด้วยกัน กล่าวคือ เมื่อ ค.ศ.656 นั้นพวกมองโกลซึ่งอาศัยอยู่ในแคว้นไซบีเรียได้เรืองอำนาจขึ้น และเข้ามายึดครองกลุ่มประเทศตะวันออกกลาง จนมาถึงประเทศอียิปต์ และในที่สุดพวกมองโกลก็เข้ามาคุมอำนาจปกครองทั้งหมด ภายใต้อาณัติของพวกเหล่านี้จึงเกิดการต่อต้านและมีการรบราฆ่าฟันเพื่อไล่พวก มองโกล และเกิดมีการสังหารบุคคลสำคัญทั้งในการเมืองและศาสนาขึ้น

ด้วยเหตุนี้เองจึงไม่สามารถทำการสอนตามปกติได้ และในระยะเวลาต่อมา บรรดากลุ่มมุสลิมในประเทศอียิปต์ก็ได้พร้อมใจกันลุกขึ้นสู้ และสามารถขับไล่พวกมองโกลออกไปจากดินแดนของตนจนหมดสิ้น เมื่อเหตุการณ์สงบลงอัซฮัรจึงได้เปิดทำการสอนได้ตามปกติ พร้อมทั้งได้มีการเรียกร้องนักปราชญ์ และนักวิชาการที่ยังมีชีวิตอยู่พร้อมกับพวกอพยพหนีพวกมองโกลไปอยู่ที่สเปน และที่อื่นๆ ให้กลับคืนสู่อัซฮัรเหมือนเดิม เพื่อดำรงการไว้ซึ่งการศึกษาและเป็นประโยชน์ต่อชนรุ่นหลังต่อไป

อัซฮัรยังคงให้ความรู้แก่บรรดาเยาชนมุสลิมตลอดเรื่อยมาจนถึงสมัยอุสมานี ย์(ออตโตมัน) ซึ่งไม่มีสถาบันใดเลยที่ให้ความรู้ได้สมบูรณ์ เทียบเท่าอัซฮัรทั้งๆที่ในขณะนั้นได้มีการนำเอาภาษาตุรกีเข้ามาปะปนกับภาษา อาหรับ พวกอุสมานีย์ได้พยายามทุกวิถีทางเพื่อให้ภาษาตุรกี เข้ามามีบทบาทในส่วนราชการและเอกชน เพื่อให้ภาษาตุรกีแทรกซึมจนสามารถเป็นภาษาที่ใช้ได้ทั่วไปในหมู่ประชาชนชาว อียิปต์ แต่เนื่องจากอัซฮัรนั้นเป็นแกนนำสำคัญในการต่อสู้เพื่อให้ได้มาซึ่งการคง อยู่ของภาษาอาหรับในประเทศอียิปต์ ด้วยเหตุนี้พวกตุรกีจึงไม่สามารถทำให้ภาษาของพวกเขาแพร่หลายไปในหมู่ประชาชน ชาวอียิปต์ได้ และตุรกีก็ได้รับความพ่ายแพ้ไปในที่สุด

เรื่องราวเหตุการณ์ความเป็นมา นับตั้งแต่อัซฮัรได้กำเนิดขึ้นมาจนถึงปัจจุบันยังมีอีกมาก แต่อัซฮัรก็ได้ต่อสู้เรื่อยมา และยังคงเป็นมหาวิทยาลัยที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาความรู้ให้กับเยาชนมุสลิม ตั้งแต่ในอดีตจวบจนปัจจุบัน และอนาคต อัซฮัรได้ผลิตนักวิชาการนักเผยแพร่ศาสนาคนแล้วคนเล่าจนเป็นที่รู้จัก และยอมรับของประชาชนมุสลิมทั่วโลก

#อ้างอิง سلسة الازهر الشريف لغير الناطقين และ Google

คำสอน อิสลาม