อิสลามอนุญาตให้ซื้อขายแมวหรือไม่?

การขายแมวบ้าน  (اَلْهِرَّةُ الأَهْلِيَّةُ)  เป็นที่อนุญาตโดยไม่มีข้อขัดแย้งในทัศนะของบรรดานักวิชาการสังกัดมัซฮับอัชชาฟิอีย์ ยกเว้นสิ่งที่อัลบะฆอวีย์ได้เล่าไว้ในอรรถกถามุคตะซ๊อร อัลมุซฺนีย์ จากอิบนุ อัลก็อซฺ ว่าเขาผู้นี้กล่าวว่า ไม่อนุญาต ซึ่งสิ่งนี้เป็นช๊าซ , บาฏิ้ล , ไม่ถูกยอมรับเพราะทัศนะที่มัชฮู๊รนั้นคือ  อนุญาต ตามนี้ปวงปราชญ์ได้กล่าวไว้อัลกอฎีย์ อิยาฏ ถ่ายทอดจากบรรดาปวงปราชญ์ 

ท่านอิบนุ อัลมุนซิร (ร.ฎ.) กล่าวว่า  ประชาชาตินี้เห็นพ้องกันว่า  การมีแมวไว้ในการครอบครองเป็นที่อนุญาตและบุคคลดังต่อไปนี้ได้อนุโลมในการขายแมวได้ กล่าวคือ อิบนุ อับบ๊าส อิบนุ ซีรีน,อัลหะกัม , ฮัมมาด,มาลิก,อัซเซารีย์,อัชชาฟิอีย์,อะฮฺหมัด อิสหาก,อบูฮะนีฟะฮฺ และบรรดานักวิชาการที่ยึดในทัศนะ  (อัศบุรฺเราะอฺย์) และกลุ่มหนึ่งถือว่าการขายแมวเป็นเรื่องน่ารังเกียจ (มักรูฮฺ) ส่วนหนึ่งคือ อบูฮุรอยเราะฮฺ, มุญาฮิด, ฏอวู๊ส  และญาบิรฺ อิบนุ ซัยดฺ เป็นต้น อิบนุ อัลมุนซิรฺ กล่าวว่า :

ถ้าการห้ามขายแมวเป็นสิ่งที่ยืนยันชัดเจนจากท่านนบี (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) การขายแมวก็ถือว่าใช้ไม่ได้ ถ้าไม่ยืนยันชัดเจน ก็ถือว่าการขายแมวเป็นที่อนุญาต

และฝ่ายที่ห้ามนั้นอาศัย  หลักฐานจากหะดีษอบีอัซซุบัยรฺ  ว่า : ฉันเคยถามญาบิรถึงราคาของสุนัขและแมว ท่านญาบิรกล่าวว่า : ท่านนบี (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) ปรามจากสิ่งดังกล่าว  (รายงานโดยมุสลิม)  

ฝ่ายที่มีทัศนะว่าอนุญาตให้ชายแมวได้เช่นนักวิชาการมัซฮับอัชชาฟิอีย์อธิบายว่า  แมวเป็นสัตว์ที่สะอาดมีประโยชน์  และมีเงื่อนไขในการขายด้วยการคิย๊าร (การมีสิทธิเลือกในการทำข้อตกลง) ครบถ้วน  

จึงอนุญาตให้ขายแมวได้เหมือนลาและล่อและนัยของหะดีษนั้น  (ที่ระบุห้าม) หมายถึง แมวป่า ซึ่งไม่มีประโยชน์ในการเลี้ยงหรือหมายถึงการห้ามในเชิงตันซีฮฺ  (ดูอัลมัจญ์มูอฺ ชัรฮุล มุฮัซซับ ; อันนะวาวีย์ เล่มที่ 9 หน้า 274/อัชชัรฮุ้ลกะบีร , อิบนุกุดามะฮฺ เล่มที่ 4/9)

จากที่กล่าวมา ข้อชี้ขาดเกี่ยวกับการขายแมวเป็นสิ่งที่นักวิชาการมีความเห็นต่างกัน  ฝ่ายหนึ่งอนุญาต  อีกฝ่ายหนึ่งไม่อนุญาต  และถือเป็นสิ่งต้องห้าม  และทัศนะที่เป็นกลางในเรื่องนี้ก็คือเป็นที่อนุญาตแต่มักรูฮฺ (น่ารังเกียจ)  ฉะนั้นถ้าเลี่ยงได้ก็ควรเลี่ยง

 เพราะหลักฐานที่บ่งว่าห้ามนั้นเป็นหลักฐานที่ซ่อฮีฮฺ  และการอธิบายของนักวิชาการเกี่ยวกับข้อบ่งชี้ของหะดีษในเชิงตีความนั้นล้วนแล้วแต่มีข้อด้อยทั้งสิ้น

 (ดูซาดุ้ลมะอาด , อิบนุ อัลก็อยยิม เล่มที่ 4 หน้า 399)  ส่วนการให้แมวเอาไปเลี้ยงโดยไม่มีการขายนั้นเป็นสิ่งที่อนุญาตและไม่มีปัญหาแต่อย่างใด  ก็พิจารณาดูเอาเถิด!

والله ولي التوفيق

อ.อาลี เสือสมิง