พอมเพโอบินด่วนหารือกษัตริย์ซาอุฯ คาดโยนบาปลิ่วล้อพลั้งมือฆ่านักข่าว

เอพี – ไมค์ พอมเพโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เดินทางถึงริยาดในเช้าวันอังคาร (16 ต.ค.) เพื่อหารือกับกษัตริย์ซัลมานเกี่ยวกับกรณี จามาล คาช็อกกี คอลัมนิสต์ชาวซาอุฯ ที่หายตัวหลังเข้าไปในสถานกงสุลซาอุดีอาระเบีย ที่อิสตันบูล เมื่อสองสัปดาห์ที่แล้ว โดยสื่ออเมริกันรายงานว่า ริยาดอาจยอมรับว่า คาช็อกกีถูกสังหารในสถานกงสุลจริงอย่างที่ตุรกีกล่าวหา

อะเดล อัล-จูเบียร์ รัฐมนตรีต่างประเทศซาอุฯ รอต้อนรับ ไมค์ พอมเพโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ที่สนามบินในกรุงริยาด และพาไปเข้าเฝ้ากษัตริย์ซัลมานทันที

การเยือนของพอมเพโอมีขึ้นหลังจากที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ หารือทางโทรศัพท์กับกษัตริย์ซาอุฯ ซึ่งหลังจากนั้นผู้นำสหรัฐฯ กล่าวโดยไม่ได้แสดงหลักฐานใดๆ ว่าคาช็อกกีอาจถูกนักฆ่าแหกคอกสังหารแล้ว ซึ่งถือเป็นการเสนอทางออกที่เป็นไปได้เพื่อช่วยให้พันธมิตรซาอุฯ รอดพ้นจากวิกฤตการณ์ทางการทูตระดับโลกครั้งนี้

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ทรัมป์ไม่ได้พูดถึงคือข้อเท็จจริงว่า การตัดสินใจใดๆ ในราชอาณาจักรอนุรักษนิยมสุดขั้วอย่างซาอุฯ เป็นอำนาจสิทธิ์ขาดของราชวงศ์อัลซาอุดเท่านั้น และยังเป็นที่น่าสังเกตว่า ผู้ที่หายไปจากวงสนทนาคือ มกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ที่ถูกคาช็อกกีวิจารณ์อย่างไม่เกรงกลัวผ่านคอลัมน์ในหนังสือพิมพ์วอชิงตันโพสต์ก่อนหน้านี้ และสาเหตุสำคัญที่คอลัมนิสต์ผู้นี้ขอลี้ภัยในอเมริกาคือการขึ้นสู่อำนาจของเจ้าชายพระองค์นี้

ไอฮัม คาเมล หัวหน้าปฏิบัติการในตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือของบริษัทที่ปรึกษาความเสี่ยงทางการเมือง ยูเรเซีย กรุ๊ป ชี้ว่า ความพยายามหลังฉากระหว่างอเมริกาและซาอุฯ คือการหาทางหลีกเลี่ยงวิกฤตทางการทูตให้แก่ริยาด ซึ่งจะต้องให้คำอธิบายเกี่ยวกับการหายตัวไปของคาช็อกกีควบคู่กับการปกป้องราชวงศ์ โดยโยนความผิดให้เจ้าหน้าที่ระดับสูง

ทั้งนี้ ซีเอ็นเอ็นรายงานว่า ริยาดจะยอมรับว่า มีการสังหารคาช็อกกีจริง แต่ไม่ใช่คำสั่งจากกษัตริย์ซัลมานหรือเจ้าชายโมฮัมเหม็ด ซึ่งขัดแย้งโดยสิ้นเชิงกับสิ่งที่นักวิเคราะห์และผู้เชี่ยวชาญรับรู้เกี่ยวกับลำดับการสั่งการภายในซาอุฯ

ด้านนิวยอร์ก ไทมส์รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวที่ล่วงรู้แผนการว่า ราชวงศ์ซาอุฯ อาจระบุให้เจ้าหน้าที่หน่วยข่าวกรองคนหนึ่ง ซึ่งเป็นเพื่อนกับเจ้าชายโมฮัมเหม็ด เป็นคนจัดการเรื่องนี้ ตามข่าวบอกว่า มกุฎราชกุมารซาอุฯ อนุมัติการสอบสวนและการนำตัวคาช็อกกีกลับประเทศ แต่เจ้าหน้าที่คนดังกล่าว ซึ่งไร้ความสามารถแต่อยากพิสูจน์ตัวเอง พลั้งมือฆ่าคอลัมนิสต์ผู้นี้

เช้าวันอังคาร ทีมพิสูจน์หลักฐานตุรกี ซึ่งประกอบด้วยอัยการ ผู้ช่วยอัยการ ตำรวจต่อต้านการก่อการร้าย และผู้เชี่ยวชาญด้านการพิสูจน์หลักฐาน เสร็จสิ้นการตรวจสอบภายในสถานกงสุลซาอุฯ แต่ไม่มีการเปิดเผยความคืบหน้าใดๆ สำนักข่าวอนาโดลูยังรายงานว่า ทีมพิสูจน์หลักฐานไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าตรวจสอบพื้นที่บางส่วนในสถานกงสุล แต่อาจดูจากกล้องวงจรปิดได้

นับตั้งแต่คาช็อกกีหายตัวไปเมื่อวันที่ 2 ตุลาคมที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ซาอุฯ ยังเข้า-ออกสถานกงสุลตามปกติ เนื่องจากภายใต้อนุสัญญาเวียนนา อาคารสถานที่ทางการทูตถือเป็นดินแดนของประเทศนั้นๆ ซึ่งประเทศเจ้าบ้านต้องปกป้องและเคารพสิทธิ์

เมตช์ทิลด์ ปรินซ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์คณะงานยุติธรรมทางอาญาจอห์น เจย์ มหาวิทยาลัยเมืองนิวยอร์ก ที่เคยทำงานให้สำนักงานหัวหน้าแพทย์สอบสวนเมืองนิวยอร์ก แสดงความเห็นว่า แม้อุปกรณ์ทดสอบ เช่น สารลูมินอล สามารถตรวจพบร่องรอยเลือดได้ แต่ขึ้นอยู่กับว่า ผู้กระทำผิดเก็บกวาดทำความสะอาดสถานที่ดีแค่ไหนด้วย โดยมีข่าวว่า ทีมเก็บกวาดเข้าไปจัดการทำลายหลักฐานก่อนที่ทีมสอบสวนของตุรกีจะได้รับอนุญาตให้เข้าตรวจสอบสถานกงสุล

อังการาต้องการเข้าค้นสถานที่ดังกล่าวมาตั้งแต่ต้น แต่เพิ่งได้รับอนุญาตหลังจากกษัตริย์ซัลมานหารือทางโทรศัพท์กับประธานาธิบดี เรเจป ตัยยิป แอร์โดอัน ของตุรกีเมื่อคืนวันอาทิตย์ (14 ต.ค.) และออกแถลงการณ์ให้มีการจัดตั้งทีมสอบสวนร่วมของสองประเทศ

คดีการหายตัวของคาช็อกกียังส่งผลต่อแผนการของเจ้าชายโมฮัมหมัดในการปลุกปั้นซาอุฯ เป็นจุดหมายปลายทางการลงทุน โดยผู้นำธุรกิจหลายคนรวมทั้งสื่อหลายสำนักประกาศงดเดินทางไปร่วมงานประชุม “ฟิวเจอร์ อินเวสเมนต์ อินิชิเอทีฟ” ในริยาดที่จะมีขึ้นในสัปดาห์หน้า ในจำนวนนี้รวมถึงซีอีโออูเบอร์ บริษัทที่ซาอุฯ ลงทุนนับพันล้านดอลลาร์, ริชาร์ด แบรนสัน มหาเศรษฐีอังกฤษ, บิลล์ ฟอร์ด ประธานบริหารฟอร์ด มอเตอร์ เป็นต้น

ก่อนหน้านี้ทรัมป์ยังเตือนว่า ซาอุฯ จะต้องได้รับโทษหนักหากจัดฉากสังหารคาช็อกกีจริง ทำให้ริยาดห์เดือดดาลมากถึงขั้นขู่จะเอาเรื่องการผลิตน้ำมันมาเป็นอาวุธตอบโต้ เนื่องจากไม่กี่สัปดาห์ก่อนทรัมป์เพิ่งพยายามหว่านล้อมให้กษัตริย์ซัลมานและโอเปกเพิ่มกำลังผลิตเพื่อฉุดราคาน้ำมันดิบลง

ที่มา:ผู้จัดการออนไลน์